Blij
Dinsdag 25 Juni 2013 In de trein naar de stad komt een ervaren treinreizigster naast me zitten. We raken aan de praat en het blijkt dat ze veel weet over vertragingen en volle treinen. En over jongeren die weigeren hun zitplaats af te staan aan ouderen. Ze kan slecht tegen zulk gebrek aan fatsoen, zegt ze. Ze vertelt dat ze in een tehuis met moeilijk opvoedbare kinderen heeft gewerkt, en gewend is om kinderen en jongeren op onaanvaardbaar gedrag aan te spreken. Op een nette manier, dat wel. C'est le ton qui fait la musique, per slot. Ze heeft het trouwens meer over de ouders dan over de kinderen. Als de ouders geen structuur en een veilig nest kunnen bieden, dan mag je van hun kinderen niet verwachten dat zij stabiel in het leven komen te staan. "De meeste kinderen worden blanco geboren," zegt ze. "Als een kind het slechte pad opgaat, komt dat vaak door de omgeving. Maar soms gaat het om een aangeboren stoornis, of later hersenletsel. Of men weet gewoon de reden niet." Ze vertelt boeiend, deze medereizigster. Haar verhalen maken me echter niet blij. Want ik krijg de indruk dat er alleen nog maar onaardige, onopgevoede kinderen zijn. Of alleen maar jongeren met een of andere persoonlijkheidstoornis of niet-aangeboren hersenletsel. De mevrouw heeft door haar werk teveel van deze kinderen om zich heen gehad, denk ik. Maar ik vergeet haar verhalen als ik eenmaal in de stad ben, om daar met mijn vriendin Gera te winkelen en te terrassen. Ik moet pas later weer aan haar denken als Gera en ik in een restaurant zitten en getuige zijn van een gevecht tussen twee groepen jongens. Zomaar, om bijna niks, zo lijkt het, is er een stevige knokpartij tussen de terrastafeltjes van het restaurant. Een beveiliger springt er tussen en haalt de knapen uit elkaar. De jongen die het gevecht begon probeert het toch nog een keer maar wordt weggeleid door een vriend die hem weet te kalmeren. Een vriend die met zijn woorden de juiste snaar raakt. Hij heeft een ontspannen, vredestichterachtige uitstraling, die jongen. Hoewel er geen grote gelijkenis is, doet hij me een beetje aan Ali B. denken.De rust lijkt weergekeerd, maar even later zien we weer iets verontrustends. Want vanaf onze eersterangs plaats in het restaurant ontwaren we een jongen die op de grond ligt en met wie het niet goed lijkt te gaan. Er is geen beweging in te krijgen, hoe men het ook probeert. Na lange poos komt er een ambulance. De jongen wordt ingeladen en daar gaan ze. Wij vragen de serveerster wat er toch met die jongen aan de hand is. Is hij bewusteloos getrapt door iemand van die vechtpartij? Maar nee, het blijkt dat hij in coma is geraakt. Teveel gedronken, vandaar. Ik moet weer aan de mevrouw in de trein denken. Zij had het over baby's die blanco worden geboren, en over ontspoorde kinderen en jongeren met niet-aangeboren hersenletsels. Hoe gemakkelijk is het voor jongeren om aan hersenbeschadiging te komen. Je hoeft alleen maar zoveel te drinken dat je neervalt en in coma raakt. Een fluitje van een cent. Maar ook al komt zo'n jongen weer uit die coma, ook al herstelt hij, hoeveel schade is er dan in die hersenpan aangericht? En waarom zijn er toch zoveel van die jongeren? Komt dat dan echt door persoonlijkheidsstoornissen, gebrek aan opvoeding, tekort aan gezond verstand? Hoe zal de toekomst er voor deze comajongen uitzien? En trouwens, hoe zal de toekomst voor onze hele maatschappij er uit zien met zoveel ontspoorde jongeren?
Ons dagje uit zit er op. We lopen naar het station. Gera pakt de trein naar het zuiden, ik die naar het noorden.
Het is nu niet druk in de trein, en er is geen mevrouw die zwaarmoedige verhalen vertelt over moeilijke kinderen en losgeslagen jongeren.
Nu zit ik in een coupé met studentes die een meerstemmig kinderliedje zingen. Er zijn ook een paar popmuzikanten, die "How sweet" zeggen als ze het gezang horen. Een van de muzikanten gaat zijn moeder bellen. "Hoi mam." Uit het gesprek kan ik opmaken dat deze jongen uit een warm en veilig nest komt en een goede band met zijn moeder heeft. Ook lijkt hij mij niet een jongen met een ernstige persoonlijkheidstoornis of hersenletsel. Het is gewoon een leuke jongeman die een gezellig en hartelijk gesprek met zijn moeder voert. En hij weet het niet, maar samen met de zingende studentes, maakt hij dat ik opgelucht adem haal. Ze maken me weer blij. Want gelukkig bestaat de wereld niet alléén uit moeilijke, vechtende jongeren en comazuipers. Gelukkig zijn er anderen, en zij bieden vertrouwen in de toekomst.