Theemoeders
Kinderopvang 2001 nummer 3 Zondag 25 Maart 2001Toen mijn oudste zoon 23 jaar geleden naar de peuterzaal ging, werd ik daarom regelmatig bekritiseerd. "Kinderen kunnen nog lang genoeg naar school," kreeg ik vaak te horen.
En: "Zo'n jong kind breng je toch niet weg, dat hoort bij z'n moeder te blijven." Vooral dames in de omaleeftijd waren felle tegenstanders van peuterspeelzalen. Maar toen mijn jongste zoon drie jaar later naar de peuterzaal ging was er nauwelijks nog een kritisch geluid te horen. De meeste oma's waren kennelijk tot de conclusie gekomen dat peuterzalen geen kwaad konden, en dat de kleintjes het er zelfs naar hun zin hadden. Maar tegenwoordig zijn er oma's die tegen het kinderdagverblijf protesteren, of tegen de gastopvang van hun kleinkind.
Zo kreeg ik onlangs van een oma het verwijt dat het niet goed is om gastouder te zijn. Want ik geef moeders de kans om te gaan werken, terwijl ze voor hun kinderen horen te zorgen. "En als ík al zo'n reactie krijg, hoe moet het dan de moeders zelf vergaan," vroeg ik me af. Een klein onderzoekje in de kennissenkring leerde dat het nog regelmatig voorkomt dat moeders door oudere dames op de vingers worden getikt omdat ze werken. "Maar," zei een van de ondervraagde moeders, "Ik merk óók wel eens iets van jaloezie. Sommige vrouwen komen er rond voor uit dat zij vroeger ook graag hadden willen werken, maar dat zij de kansen van nu niet hadden." Verder bleek uit mijn privé onderzoekje dat veel oma's bang zijn dat het kind op een kinderdagverblijf niet voldoende aandacht krijgt. Anderen, wier kleinkinderen naar de gastopvang gaan, vragen zich vaak af of de gastouder wel aardig genoeg is voor het geliefde kleinkind. Die bezorgdheid bij grootouders weg nemen is een kleine kunst. Als oma's, of opa's, in de buurt wonen, is het vaak al genoeg hen een keertje mee te nemen naar het kindercentrum als het kind gehaald of gebracht wordt. En voor gastouders is het een kleine moeite om de grootouders tijdens opvanguren eens op de koffie uit te nodigen.
Laatst sprak ik een oma die erg bezorgd is over haar kleinkind. Een jongen van dertien voor wie geen naschoolse opvang geregeld is en die vaak in de stad rondzwerft. "Mijn dochter ging meer werken toen het kind naar de middelbare school ging," zei de oma. "Maar juist in de puberteit hebben kinderen hun ouders zo hard nodig. Even uit school samen een kopje thee drinken, en je schoolverhalen kwijt kunnen…Daar heeft zo'n kind toch recht op? Maar theemoeders bestaan straks niet meer." Ik begrijp de zorgen van die oma wel. Ook bij mij in de buurt zijn steeds meer kinderen na schooltijd een paar uur alleen. Soms spelen er zich kleine drama's af als het kind de huissleutel vergeten is, en verschrikkelijk nodig naar het toilet moet. Eerlijk is eerlijk, ik ken ook moeders die geen baan hebben,toch nooit met de theepot klaar zitten, en wier kinderen de broodnodige aandacht ontberen.
Gelukkig voor Demi en Denzel hebben zij een moeder die haar werktijden aan de schooltijden kan aanpassen. Zij kan hun straks elke middag volop aandacht schenken. Plus een kopje thee. Het is niet te hopen, maar misschien wordt zij wel een van de laatste theemoeders van het land.
Dini Commandeur